Gevolgen fraudebestrijdingsplannen voor het rechtspersonenrecht (begroting ministerie veiligheid)

In de onlangs bekend gemaakte begroting van het ministerie van veiligheid is een paragraaf over fraudebestrijding opgenomen, waarin ook plannen met gevolgen voor het ondernemingsrecht worden besproken. De volgende onderwerpen worden kort genoemd:

• gegevensuitwisseling: verbeterde basisregistraties, wegnemen knelpunten op het gebied van gegevensuitwisseling, verkenning naar een Kaderwet Gegevensuitwisseling;
• bestrijding van faillissementsfraude;
• openbaar register van civielrechtelijke bestuursverboden;
• centraal aandeelhoudersregister met informatie over aandelen in BV’s en niet-beursgenoteerde NV’s.

Onderstaand een citaat uit de tekst van pagina 16 en 17 van de begroting:

De aanpak van fraude is ook in 2015 een topprioriteit. Fraude ondermijnt de integriteit van het economisch stelsel. Het tast bijvoorbeeld het vertrouwen in het handelsverkeer aan. Bovendien zet het de betaalbaarheid van voorzieningen onder druk en kan het leiden tot een vermindering van het maatschappelijk draagvlak voor sociale voorzieningen. In het algemeen wordt het rechtsgevoel op de proef gesteld en dat is onacceptabel. De ambities van het kabinet zijn vertaald in een rijksbreed actieprogramma waarvan de uitvoering wordt gecoördineerd door het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Doel is om fraude zoveel mogelijk te voorkómen. Gevallen van fraude worden zonder pardon aangepakt. Dat kan alleen effectief als alle betrokken overheidsdiensten hun expertise bundelen en als één overheid een front maken tegen fraude.
Komend jaar leidt deze opstelling tot verschillende concrete initiatieven en maatregelen. Vanaf 2015 wordt aan de hand van een richtlijn nieuwe en bestaande regelgeving steviger getoetst op fraudebestendigheid. Signalen over fraude en misbruik worden sneller opgepakt. Organisaties, belast met toezicht, handhaving, opsporing en vervolging worden systematischer uitgevraagd en hun kennis benut om kwetsbaarheden voor fraude te ontdekken en te dichten. Verbeterde basisregistraties bieden betere mogelijkheden voor eerdere detectie van fraude; knelpunten op het gebied van gegevensuitwisseling worden zo veel mogelijk weggenomen om de informatiepositie van verschillende overheidsdiensten te versterken; ook wordt een verkenning uitgevoerd naar een Kaderwet Gegevensuitwisseling.

Het kabinet gaat daarnaast verder met een stevige aanpak van onderliggende fraudefenomenen die zowel overheid als burgers en bedrijven raken. De bestrijding van faillissementsfraude kent bijvoorbeeld een integrale aanpak met aandacht voor preventie, bestuurlijk toezicht, civielrechtelijk verhaal en strafrechtelijke handhaving. Faillissementsfraudezaken worden vanaf het moment van het signaleren van fraude tot aan de berechting met de benodigde capaciteit en specialisatie behandeld. Dit komt onder meer tot uitdrukking in de daarvoor georganiseerde spreekuren en themazittingen faillissementsfraude, die op steeds meer parketten worden gehouden en ook in 2015 zullen die worden voortgezet. In 2015 wordt ook een openbaar register van civielrechtelijke bestuursverboden voorbereid, evenals een centraal aandeelhoudersregister met informatie over aandelen in BV’s en niet-beursgenoteerde NV’s. Dit leidt er toe dat de slagkracht van publieke toezichthouders en handhavers wordt vergroot. Daarnaast worden beroepsfraudeurs buitenspel gezet door een innovatieve subjectgerichte aanpak die in 2014 is ontwikkeld door het Openbaar Ministerie in samenwerking met opsporingsdiensten en andere betrokken organisaties. Het afpakken en terughalen van crimineel vermogen blijft een centrale doelstelling in alle fraudezaken en draagt bij aan de totale afpakdoelstelling. De versterkte integrale en ketengerichte corruptiebestrijding, waarover de Tweede Kamer in 2014 is geïnformeerd, krijgt in 2015 nader vorm.

Over het wetsvoorstel centraal aandeelhoudersregister wordt vermeld dat het in de fase van interne voorbereiding is en dat naar inwerkingtreding op 1 januari 2016 wordt gestreefd (pagina 138).

Informatie

• begroting minister van veiligheid, Tweede Kamer, vergaderjaar 2014–2015, 34 000 VI, nr. 2